Okul Öncesi Öğrencilerin Okula Uyum Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar ve Sürecin Yönetimine İlişkin Öğretmen Görüşleri

Müberra İldeniz Elmas & Adi̇l Çoruk

doi:https://doi.org/10.29329/jpee.2023.593.2

Orjinal Araştırma Makalesi | Açık Erişim
Okul Öncesi ve Temel Eğitim Dergisi 2023, Cil. 4(1) 16-40

Okul Öncesi Öğrencilerin Okula Uyum Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar ve Sürecin Yönetimine İlişkin Öğretmen Görüşleri

Müberra İldeniz Elmas & Adi̇l Çoruk

ss. 16 - 40 | DOI: https://doi.org/10.29329/jpee.2023.593.2

Yayın tarihi: Haziran 30, 2023 | Okunma Sayısı: 260 | İndirilme Sayısı: 277

PDF İndir

Özet

Okul öncesi eğitim veren kurumlarda ilk defa formel eğitime başlayan veya diğer kurumlardan gelmiş olan bazı çocuklar okuldaki öğretmeni ve arkadaşlarına, okulun kurallarına kolayca uyum göstererek ebeveyninden ayrılmakta zorluk çekmezken, çocukların bir bölümü güçlük çekebilir. Okula uyum kavramının daha sonraki yaşlarda da çocuğun yaşamını etkilediği varsayıldığında, uyum sorunu yaşayan çocuklara hızlı ve en doğru biçimde destek verilmelidir. Bu araştırmanın amacı okul öncesi öğrencilerin okula uyum sürecinde yaşadıkları sorunların ve sürecin yönetiminin öğretmen görüşleri açısından incelenmesidir. Araştırmanın amacı doğrultusunda nitel araştırma desenlerinden olan durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmada kolay ulaşılabilir örneklem tekniğinden faydalanılmıştır. Buradan hareketle Çanakkale ili Çan ilçesinde bağımsız anaokullarında ve ilkokul bünyesindeki anasınıflarında görev yapan, çalışmaya katılmaya istekli ve gönüllü olan 30 öğretmen sürece dahil edilmiştir. Araştırmanın veri toplama aşamasında araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formundaki sorular hazırlanırken gerekli literatür taraması yapılarak görüşme soruları hazırlanmış ve uzman görüşü alındıktan sonra son şekli verilerek uygulanmıştır. Araştırmacı çalışma grubuna giren okul öncesi öğretmenlerinin görev yaptıkları okullara giderek uygun olan öğretmenlerle yüz yüze görüşmüş, görüşme öncesinde görüşmenin içeriği, önemi ve amacı hakkında bilgi vermiştir. Araştırmada içerik analizi ve betimsel analiz yaklaşımı elde edilen verilerin yorumlanmasında kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; okul öncesi dönemde çocukların okula uyum sürecinde öğretmenin, anne-babanın çocuk yetiştirme şekli ve okulda gerçekleştirilen uyum programının önemli bir yer tuttuğu belirlenmiştir. Çocukların okula karşı oryantasyon sürecinde gösterdiği tepkinin sebebi o zamana kadar alışık oldukları kişilerden veya değişik bir ortama girmek zorunda kaldıklarından dolayı kaynaklandığını göstermektedir. Okula uyum sürecinde öğretmenlerin birçoğu sınıftaki uyumu sağlamak için uyum programı yaptıklarını, okulu ve sınıfı tanıma faaliyetleri gerçekleştirdiklerini belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler: Okul Öncesi, Okula Uyum, Okul Öncesi Öğretmeni, Anasınıfı

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 6th edition
Elmas, M.I. & Coruk, A. (2023). Okul Öncesi Öğrencilerin Okula Uyum Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar ve Sürecin Yönetimine İlişkin Öğretmen Görüşleri . Okul Öncesi ve Temel Eğitim Dergisi, 4(1), 16-40. doi: 10.29329/jpee.2023.593.2

Harvard
Elmas, M. and Coruk, A. (2023). Okul Öncesi Öğrencilerin Okula Uyum Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar ve Sürecin Yönetimine İlişkin Öğretmen Görüşleri . Okul Öncesi ve Temel Eğitim Dergisi, 4(1), pp. 16-40.

Chicago 16th edition
Elmas, Muberra Ildeniz and Adi̇l Coruk (2023). "Okul Öncesi Öğrencilerin Okula Uyum Sürecinde Yaşadıkları Sorunlar ve Sürecin Yönetimine İlişkin Öğretmen Görüşleri ". Okul Öncesi ve Temel Eğitim Dergisi 4 (1):16-40. doi:10.29329/jpee.2023.593.2.

Kaynakça

Aktaş Arnas, Y., Yılmaz Genç, M. M. ve Özen Uyar, R. (2016). Küreselleşen Dünyada Eğitim (ss.679-696). Ankara: Pegem Akademi Kitap Yayınları. [Google Scholar]
Aral, N., Kandır, R. ve Can Yaşar, M. (2000). Okul Öncesi Eğitim ve Anasınıfı Programları. İstanbul: YA-PA [Google Scholar]
Bağçeli Kahraman, P. (2018). Okul öncesi dönem çocuklarının okula uyum sürecine ilişkin anaokulu öğretmenlerinin ve annelerinin görüşleri. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi 2 (1), 3-20. [Google Scholar]
Başaran, S., Gökmen, B. ve Akdağ, B. (2014). Okul öncesi eğitimde okula uyum sürecinde öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2 (2), 197-223. [Google Scholar]
Bascoe, S. M., Davies, P. T., Sturge-Apple, M. L., ve Cummings, M. (2009). Children presentations of family relationships, peer information processing, and school adjustment. Developmental Psychology, 45(6), 1740-1751. [Google Scholar]
Bart, O., Hajami, D. ve Bar-Haim, Y. (2007). Anaokulunda motor becerilerden okula uyumu tahmin etme. Bebek ve Çocuk Gelişimi: Uluslararası Araştırma ve Uygulama Dergisi, 16 (6), 597-615. [Google Scholar]
Bayrak, S. (2018). Okul öncesi öğretmenlerin oryantasyon haftasında karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri (Elazığ ili örneği). Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (81), 10-621. [Google Scholar]
Berg, B. L. (1998). Qualitative Research Methods for the Social Sciences. Baston; Allyn and Bacon [Google Scholar]
Birch, S. H., ve Ladd, G. W. (1997). The teacher-child relationship and children's early school adjustment. Journal of School Psychology, 35 (1), 61-79. [Google Scholar]
Bloom-Feschbach, S. ve Blatt, S. J. (1981). Separation response and nursery school adaptaion. Journal of the American Academy of Child Psychiatry,21,58-64. [Google Scholar]
Creswell, J. W. (2005). Educational Research: Planning, Conducting and Evulating Quantitative and Qalitative Research (Second Edition). New Jersey: Pearson Education, Inc. [Google Scholar]
Çalış, N. (2019). Okul öncesi eğitimde uyum haftasına ilişkin öğretmen ve veli görüşleri (Yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya. [Google Scholar]
Çelik, N. N. (2020). Erken Çocuklukta Okula Uyum Süreci. Ankara: Eğiten Kitap. [Google Scholar]
Dockett, S. ve Perry, B. (2007). Readiness for school. Australasian Journal of Early Childhood, 34(1), 20-26. [Google Scholar]
Erkut, Z. ve Çağlar, S. (2018). Okul yaşamındaki bir problem: Okul fobisi, Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırma Dergisi,14: 128-142. [Google Scholar]
Hamre, B. K., Pianta, R. C., Burchinal, M., Field, S., LoCasale-Crouch, J., Downer, J. T., ... ve Scott-Little, C. (2012). A course on effective teacher-child interactions: Effects on teacher beliefs, knowledge, and observed practice. American Educational Research Journal, 49(1), 88-123. [Google Scholar]
Kahraman, B., P., Şen, T. ve Alataş, S. (2018). Okul öncesi dönemde okula uyum sürecine ilişkin öğretmen görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,18(2), 681-701. [Google Scholar]
Kaya, Ö. S. ve Akgün E. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların okula uyum düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İlköğretim-online.org.tr.15(4),1311-1324. [Google Scholar]
Kearney, C. A. (2008). School absenteeism and school refusal behavior in youth: A contemporary review. Clinical Psychology Review, 28(3), 451-471. [Google Scholar]
Kıldan, A. O. (2012). Okul öncesi öğretmenlerin ve ebeveynlerin okul öncesi dönemdeki çocukların okul korkularına ilişkin görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi,10(1),49-73. [Google Scholar]
Kuru Turaşlı, N. ve Haktanır, G. (Ed.). (2008). Okul Öncesi Eğitime Giriş: Okul Öncesi Eğitimin Tanımı, Kapsamı ve Önemi. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
Ladd, G. W., ve Burgess, K. B. (2001). Do relational risks and protective factors moderate the linkages between childhood aggression and early psychological and school adjustment? Child development, 72(5), 1579-1601. [Google Scholar]
Lingenfelter, N., ve Hartung, S. (2015). School refusal behavior. NASN School Nurse, 30(5), 269-273. [Google Scholar]
Lutz, M. N., Fantuzzo, J., ve McDermott, P. (2002). Multidimensional assessment of emotional and behavioral adjustment problems of low-income preschool children: Development and initial validation. Early Childhood Research Quarterly, 17(3), 338-355. [Google Scholar]
Maxwell, K. L., ve Clifford, R. M. (2004). School readiness assessment. Young Children, 59(1), 42-49. [Google Scholar]
Maykut, P. ve Morehouse, R. (1994). Beginning qualitative research: A philosophic and practical guide. Falmer Press/Taylor & Francis, Inc. [Google Scholar]
Miclea, M., ve Mihalca, L. (2007). A computerized platform for the assessment of school readiness. Romanian Association for Cognitive Science,(1), 83-90. [Google Scholar]
Nelson, R. F. (2004). The transition to kindergarten. Early Childhood Education Journal, 32(3), 187-190. [Google Scholar]
Önder, A., ve Gülay, H. (2010). 5-6 yaş çocukları için okula uyum öğretmen değerlendirme ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. International Online Journal of Educational Sciences, 2(1),204-224. [Google Scholar]
Pellegrini, A. D., Kato, K., Blatchford, P., ve Baines, E. (2002). A short-term longitudinal study of children’s playground games across the first year of school: implications for social competence and adjustment to school. American Educational Research Journal, 39(4), 991-1015. [Google Scholar]
Rimm-Kaufman, S. E., Pianta, R. C., ve Cox, M. J. (2000). Teachers’ judgments of problems in the transition to kindergarten. Early Childhood Research Quarterly, 15(2), 147-166. [Google Scholar]
Ryan Jr, B.(2003). Çocuğum Okula Başlıyor.(Çev. M.İzmirli) İstanbul: Hayat Yayınları. [Google Scholar]
Sturge-Apple, M. L., Davies, P. T., Winter, M. A., Cummings, E. M., ve Schermerhorn, A. (2008). Interparental conflict and children's school adjustment: The explanatory role of children's internal representations of interparental and parent-child relationships. Developmental Psychology, 44(6), 1678. [Google Scholar]
Subaşı, M. ve Okumuş, K. (2017). Bir araştırma yöntemi olarak durum çalışması. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21 (2), 419-426. [Google Scholar]
Şahin, E. (2005). Okul Öncesi Eğitimi Öğretmen Adayları ve Öğretmenleri için Uygulama Kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
Şepitçi Sarıbaş, M. ve Güntekin Akduman, G. (2020). Okula Uyum Kavramı. H.Gülay Ogelman (Ed.),Yaşamın İlk Yıllarında Okula Uyum (s.1-38). Ankara: Eğiten Kitap. [Google Scholar]
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
Yoleri, S. (2014). The relationship between temperament, gender, and behavioural problems in preschool children. South African Journal of Education, 34(2),1-18. [Google Scholar]
Yörükoğlu, A. (2005). Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları. [Google Scholar]

Cilt 4 Sayı 1

Haziran 2023

Tüm Makaleler